ดินแดนที่เล็กที่สุดในไทยตามชื่อเรื่อง ไม่ต้องไปไหนไกลครับ คำตอบคือ “สมุทรสงคราม” จังหวัดเล็กสุดในประเทศมีแค่ 3 อำเภอ ได้แก่ เมือง อัมพวา และบางคนที เอาเป็นว่าถ้าวัดเป็นกิโลเมตร แบบตีเส้นตรง ทั้งจังหวัดจะยาวไม่เกิน 50 กม. แต่ที่นี่เป็นแบบเล็กพริกขี้หนูนะครับ เพราะเต็มไปด้วยความสวยงามและความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติอยู่มากมาย

หนึ่งในนั้นคือ “บางนกแขวก อำเภอบางคนที” ชุมชนเก่าริมแม่น้ำแม่กลองที่ยังคงความสวยงาม และเงียบสงบไว้ได้อย่างดี เรือนแถวไม้ริมน้ำก็ยังคงสภาพเดิมอยู่มาก อาจจะมีบางหลังที่ก่อสร้างเป็นปูนเพื่อความแข็งแรงมากขึ้น แต่บรรยากาศโดยรวมคือดีมาก เหมาะแก่การพักผ่อน นั่งเล่นมองแม่น้ำแม่กลองใส ๆ ไหลแบบ Slow Life ก็มีความสุขแล้ว

ที่สำคัญมาถึงที่นี่ “ต้องกินข้าวแห้ง” เป็นอาหารที่ดัดแปลงมาจากข้าวต้มทั่วไป แต่จะเอาน้ำออกให้หมด เหลือเพียงข้าว ที่สำคัญต้องเป็นข้าวนึ่ง (ถ้าเป็นข้าวหุงจากหม้อไฟฟ้าจะไม่อร่อย) แล้วไส่หมูสับ ปาท่องโก๋ชิ้นเล็ก ๆ โรยหน้าด้วยผักชีและกระเทียมเจียว (หอมฉุยจนข้ามอำเภอ - ฮา)

เหตุที่มีเมนูข้าวนึ่งนี้ขึ้นมา เพราะอดีตคนในชุมชนมีทั้งคนไทยและคนจีน ต้องใช้แรงงานเพื่อขนถ่ายสินค้าอยู่เสมอ ทำให้การกินข้าวต้มทั่วไปไม่อิ่มและไม่อยู่ท้อง จึงเอาน้ำร้อนออก แล้วนึ่งข้าวให้ฟู ๆ ใส่ข้าวเยอะ ๆ ส่วนเครื่องเคียงก็ยังคงใช้แบบเดียวกับข้าวต้มเหมือนเดิม

สิ่งเหล่านี้จึงกลายเป็นเสน่ห์ของชุมชนบางนกแขวกที่ผสมสานได้อย่างลงตัว รวมถึง “วัดเจริญสุขาราม” สถานที่เคารพสักการะของชาวพุทธ 

และแฝงด้วยประวัติศาสตร์สงครามโลก ครั้งที่ 2 จากการที่ญี่ปุ่นทิ้งระเบิดเพื่อปิดกั้นประตูน้ำ ต่อมามีการขุดพบระเบิดลูกนี้ที่ด้านแล้วในคลองบางนกแขวก และนำมาจัดตั้งภายในวัดเพื่อรำลึกถึงประวัติศาสตร์ในครั้งนั้น

ที่นี่ชุมชนมีหลากหลายมาก รวมถึงไปถึงจุดเช็กอินตรงนี้ “โบสถ์บางนกแขวก หรือชื่อเต็ม ๆ คืออาสนวิหารแม่พระบังเกิด ของชาวคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก” 

เชื่อว่าสิ่งแรกที่ทุกคนเห็นคือ ความยิ่งใหญ่ริมแม่น้ำแม่กลอง แต่หากลงรายละเอียดไปอีกหน่อย ก็จะรู้ว่าสร้างมาตั้งแต่ พ.ศ. 2433 หรือในสมัยรัชกาลที่ 5 แม้ว่าโบสถ์จะมีอายุมากกว่า 130 ปีแล้ว ทุกอย่างยังคงดูสวยงามและได้รับการดูแลเป็นอย่างดี สมกับที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นศูนย์กลางของคริสต์จักรคาทอลิคของภาคใต้และภาคตะวันตกของบ้านเรา

ความ Local หรือวิถีชีวิตบ้าน ๆ แบบนี้ แท้จริงแล้วคือจุดเด่นในแบบไทย ๆ ที่ไม่มีใครเหมือน และมักจะมาพร้อมกับชีวิตแบบ Slow Life หรือชีวิตแบบช้า ๆ ไม่เร่งรีบ แต่กลับมีความสุขมากขึ้น เพราะเราได้สังเกต เฝ้ามอง ผู้คน ชุมชนและสิ่งแวดล้อมที่สวยงาม เหมือนกับที่บางนกแขวกแห่งนี้ ที่แฝงไปด้วยเสน่ห์อย่างเต็มเปี่ยมจริง ๆ

...เล็กพริกขี้หนูแบบที่คาดไม่ถึงจริงๆ กับเมืองสมุทรสงครามแห่งนี้